Beginjaren 70 - Opleidingsonderwijs - Stage


1970 - 1976
Onderwijs

HPA-onderwijs
in de periode 1970-1974

De tijd van de direktie-driemanschappen

Onderwijs in de periode van het eerste driemanschap van 1970 tot 1974



vdMolen-Keissen-Mantel

W. de Haas

vdMolen-Keissen-Mantel Mantel en Keissen met Van der Molen

Over het algemeen werd begin jaren 70 op frontale wijze lesgegeven. Er werd wel in veel gevallen gelegenheid gegeven tot discussie in de lessen. Er werden werkstukken vereist, waarbij zelfstandig werken noodzakelijk was.

Mediatabs: Oud-student Hans Keissen vertelt over het 'gezag' van docenten, zoals die van IJ van der Molen - docent pedagogiek van 1942 tot 1973- en over Piet Mantel - docent nederlands van 1968 tot 1983.
Oud-docent Mantel vertelt over zijn cursus 'Kort Episch Genre'....



Oud-student Hans Keissen (student van 1970 tot 1973) over enkele docenten waar hij en zijn klas les van kreeg.



Oud-docent Piet Mantel over het belang van het 'kunnen vertellen' en over zijn cursus Kort Episch Genre - KEG

Mediatabs: Oud-student over 'gezag' van docenten en Oud-docent over zijn eigen cursussen




Geduld aub....

... nog niet alle video's en foto's op deze pagina zijn geladen



Impressies van lessen

Enkele impressies van lessen en verhalen over docenten




Prent Zaakvakken

Prent over de zaakvakken

Prent Zaakvakken Prent over de zaakvakken

In de mediatabs hieronder vertellen enkele docenten over een aantal vakken, die werden gegeven.
Ineke Kraaijeveld Ineke Kraaijeveld van 1971 tot 1973 over biologie, één van de zogeheten zaakvakken (aardrijkskunde, geschiedenis, biologie, natuurkunde en rekenen). Aaltje Knoop, docente textiele werkvormen, één van de expressievakken (muziek, handenarbeid, textiele werkvormen, tekenen en gymnastiek) vertelt over muziek, over Hans Liberg als stagiare en over handenarbeid, gegeven door Fokker. Oud-student Hans Keissen vertelt over de opdracht om een 'houten vogeltje' in te leveren. Ruud Kruse, docent lichamelijke opvoeding vertelt over de doelstelling van zijn vak en over zijn lessen.



Ineke Kraaijeveld vertelt in de ruimte van haar voormalige biologielokaal over haar lessen.



Aaltje Knoop in de ruimte van het voormalig muzieklokaal over de stagiaire Hans Liberg bij de muzieklessen van Zwanink.
De huidige site van Hans Liberg




Aaltje Knoop, oud-docente textiele werkvormen en Henk van der Born, oud-amanuensis in het handvaardigheid lokaal.
Fokker was daar docent van 1950 - 1974. Duck Zandbergen van 1973 - 1984 en Koos Rusting van 1976 - 1984.




Oud-student Hans Keissen over de opdracht van handenarbeid docent Fokker om een 'vogeltje' in te leveren.




Ruud Kruse, docent lichamelijke opvoeding vertelt over doelen van zijn vak, over hoe hij als docent in zijn beginperiode als docent werd ervaren en over hoe hij zijn lessen vormgaf.

Mediatabs: Impressies van een aantal vakken




Sekties
Leerplannen

Vakleerplannen - Didactiek - Vakkenintegratie

spotprent missen van de lessen

Moet de lessen op de HPA wel missen

spotprent missen van de lessenSpotprent uit 'HPA gids 1975-1976'


In de vaksekties de vaksekties werd gewerkt aan het opstellen van leerplannen, waarbinnen toetsing, opkomstplicht opkomstplicht  en budget geregeld moeten worden. Het leerplan voor elk vak moest gebaseerd worden op het voornamelijk door de pedagogiekleraar IJsbrand van der Molen opgestelde basisleerplan. Hierdoor zou er meer samenhang tussen de diverse vakken ontstaan, was het idee en dat daardoor lessen van verschillende docenten niet 'versnipperd' overkomen voor studenten.

Door de akademieraad werd er een leerplan-toetsingscommissie leerplan-toetsingscommissie ingesteld, die er op moest toezien dat de leerplannen inderdaad werden afgestemd op het basisleerplan.



Meer aandacht voor didactiek



Opkomende vakkenintegratie


Textiele werkvormen

Textiele werkvormen
'naald en draad'

Textiele werkvormen Textiele werkvormen
'naald en draad'

Didactiek
In de lessen werd steeds meer tijd aan didactiek besteed, vooral omdat de studenten er ook om vroegen. Van veel vakken was destijds niet zoveel bekend van de didactiek daarvan en gingen te rade bij de landelijke pedagogische centra. En erstonden landelijke groepen voor sommige vakken om didactiek te ontwikkelen.

Vakkenintegratie kwam op.
Zo werkte Aaltje Knoop, docente textiele werkvormen samen met enkele andere docenten om geïntegreerde werkstukken door studenten te laten maken.

Mediatabs: Oud-docent Jan Kieft 'aardrijkskunde' over didactiek en Aaltje Knoop over integratie.


Jan Kieft, aardrijkskunde docent over de landelijke pogingen didactiek van aardrijkskunde vorm te geven.


Oud-student Hans Keissen (1970-1973) over didactiek in diverse lessen.


Aaltje Knoop over samenwerking met Jan Kieft (aardrijkskunde), met Ditte Stoopendaal (onderwijskunde) en Duck Zandbergen en Koos Rusting (handvaardigheid).

Mediatabs: Over didaktiek van aardrijkskunde en andere vakken - Vakkenintegratie textiele wv





Stagepraktijk

Begeleidingsteams

Begeleidingsteams en de stagepraktijk

Samenwerking tussen HPA-begeleidingsteams en leerscholen
De wijze van begeleiding, die in 1969 was ingevoerd, werd in het algemeen positief ervaren door leerscholen en studenten. Er werd een goede samenwerkingsband tussen de mentoren en de begeleidende docenten opgebouwd, doordat de docenten meerdere malen per stageperiode op dezelfde stageschool kwamen. Hierdoor werd het stageleerproces van de studenten beter begeleid en kon ook beter beoordeeld worden.
Het model 'didactische analyse' Het model 'didactische analyse' van Van Gelder werd landelijk gelanceerd, met hulpmiddelen voor studenten om hun stagelessen voor te bereiden. Het werd niet op de HPA ingevoerd, omdat het té statisch van karakter was en de HPA zelf een betere lesvoorbereidingformulier en begeleiding hiervan had.
Mediatabs: Oud-student Hans Keissen en oud-studente Ineke Lobbes over de stagebegeleiding en oud-docent Rob Woortman over het model 'didactische analyse'.



Oud-student Hans Keissen (1970-1973) over de organisatie van de HPA begeleiding op de leerscholen.
Begin jaren 70 waren er nog zulke grote leerscholen, dat vrijwel een hele studentengroep op één school stage kon lopen.
Later werd dit niet meer mogelijk, maar werd een groep over zo weinig mogelijk leerscholen verdeeld.



Oud-studente Ineke Lobbes (1974-1977) vertelt over de goede werksfeer, ondermeer als gevolg van de begeleiding van docenten op de stagescholen.



Rob Woortman, oud-docent nederlands, vertelt over het model 'didactische analyse' dat door de HPA werd afgewezen omdat té statisch was. De HPA had een dynamischer en beter model, vond met op de HPA.

Mediatabs: Over de organisatie van stagebegeleiding - Geen 'didactische analsye'



HPA-onderwijs
in de periode 1974-1976




Meer didactiek in de lessen

Onderwijs in de periode van het tweede driemanschap van 1974 tot 1976

Verfijning leerplannen - Didactiek - Experimenten - Creatief spel

In deze periode waren er geen drastische verandering in het opleidingsonderwijs.
De eerder ingezette ontwikkelingen in de beginjaren 70 zetten zich voort. Leerplannen werden verder geschreven en verfijnd en besproken door docenten en studenten in de vaksekties.
Door docenten werd steeds meer aandacht aan vakdidactiek besteed. Zo ontwikkelde Egbert Nijeboer, docent rekendidactiek (1972-1984) op grond van ontwikkelings- en leerpsychologische noties na eigen praktijkonderzoek op een lagere- en kleuterschool een didactiek van het rekenonderwijs.


Creatief spel

 

De schooltuin

Proefjes doen


Herinrichting tuin

Herinrichting van de schooltuin

Herinrichting tuin Herinrichting tuin
met docent Johan van Gelder

Voor studenten werd Creatief spel als 'nieuw vak' positief ervaren. Studenten hadden daar profijt van in het omgaan met kinderen op de stageschool.
Johan van Gelder, die zich uitdrukkelijk 'docent didactiek der biologie' noemde liet studenten zelfstandig proeven doen. Ook proefjes, die de studenten op de stagescholen met kinderen konden uitvoeren.
Verder richtte hij met studenten samen de schooltuin opnieuw in. Van Gelder werkte aan de HPA van 1973 tot 1983.
Mediatabs: Oud-studente Ineke Lobbes over 'Creatief Spel' en over de lessen maatschappijleer van Tabe Mulder.
Amanuensis Henk van der Born vertelt over de 'kast met proefjes' bij biologie ..



Oud-studente Ineke Lobbes (1974-1977) over Creatief Spel gegeven door docente Balm. Zij heeft daar veel aan gehad voor de praktijk, met betrekking tot het leiden van kringgesprekken en in het omgaan met kinderen.
In CMV ('maatschappijleer' noemt ze dit), gegeven door Tabe Muldere was er veel discussie-mogelijkheid.
In het algemeen waren de HPA-lessen niet frontaal te noemen.



Oud-amanuensis Henk van der Born (1980-1984) vertelt over de voor de studenten beschikbare 'kast met kant en klare proefjes'.

Mediatabs: Oud-studente over 'creatief spel' en oud-amanuensis over de 'kant en klare proefjes'





Introductieweken


Biologiewerkweken

Introductieweken en Biologiewerkweken


Introductieweek

Introductieweek

Introductieweek Introductieweek


Biologiewerkweek

Biologiewerkweek

Biologiewerkweek Biologiewerkweek

Introductieweken

Eerstejaarsstudenten maakten kennis met de HPA in introductieweken.
Voor het bekijken foto's daarvan, klik op fotogalerij introductieweek.
(Bron: Ineke Lobbes, oud-studente)
.


Biologiewerkweken

Johan van Gelder, 'docent didactiek der biologie' organiseerde biologiewerkweken.
Voor het bekijken foto's daarvan, klik op fotogalerij werkweek..
(Bron: Ineke Lobbes, oud-studente).



Marxistisch-leninistische invloed

Politisering van het onderwijs

Marxistisch leninistische - zo niet stalinistische- ideeën over onderwijs vonden weerklank bij directeur John van 't Hoff, die ook pedagogieklessen gaf en bij een behoorlijk aantal studenten. Zij wilden een effectieve oppositie in de akademie voeren. Deze had voornamelijk betrekking op de (machts-)structuren binnen de HPA, inclusief het bestuur. Dit gaf conflicten binnen het directeurs-driemanschap, waar John van 't Hoff deel van uitmaakte en binnen de gehele akademie-gemeenschap. De conflicten escaleerden uiteindelijk in een bezetting van het akademiegebouw in april 1976.
Meer hierover op pagina '1970-1976 Organisatorische ontwikkelingen - Bezetting'.